ભવાન્ ભીષ્મશ્ચ કર્ણશ્ચ કૃપશ્ચ સમિતિઞ્જયઃ ।
અશ્વત્થામા વિકર્ણશ્વ સૌમદત્તિસ્તથૈવ ચ ।। 8 ।।
આ શ્લોકમાં ધૃતરાષ્ટ્ર અને સંજય વચ્ચેનું સંવાદ છે, જ્યાં ધૃતરાષ્ટ્ર પ્રશ્ન કરે છે અને સંજય જવાબ આપે છે. સંજય કહે છે કે કુરુક્ષેત્રના યુદ્ધમાં કૌરવોની સેના તરફથી લડવા માટે મહાન યોદ્ધાઓ ઉભા છે, જેમણે યુદ્ધવિદ્યામાં અભૂતપૂર્વ કુશળતા પ્રાપ્ત કરી છે.
વર્ણન:
આ શ્લોક મુખ્ય યુદ્ધમુખ્ય કોઠીદારોએ કૌરવોની તરફેણમાં યુદ્ધમાં ભાગ લીધો હતો. આ સ્લોક સંજય દ્વારા ધૃતરાષ્ટ્રને બતાવવામાં આવ્યો છે, જેમાં તે કૌરવોના મહાન યોદ્ધાઓનું વર્ણન કરે છે, જે આ યુદ્ધમાં જોડાયા હતા.
વધુ વાંચો :
1. સુરાપુરા દાદા ભોળાદ નો ઇતિહાસ
ઉદાહરણ:
srimad bhagavad gita gujarati આ શ્લોકમાંથી આપણે શીખી શકીએ કે યોદ્ધા માત્ર શારીરિક રીતે શક્તિશાળી હોવા જોઈએ નહીં, પરંતુ તેઓને નૈતિકતા, નિષ્ઠા અને સમજશક્તિથી પણ ભરી રહેવું જોઈએ. ભીષ્મ અને કર્ણ જેમના સંઘર્ષ અને સંઘર્ષમાંથી તમે જોઈ શકો છો કે તેઓ કેટલા નિષ્ઠાવાન અને યુદ્ધમુખ્ય હતા, તેમ છતાં તેમના મૌલિક મૂલ્યોનું પાલન કર્યું હતું.
આધારભૂત શીખ:
આ શ્લોકથી આપણે અનેક મજબૂત અને મહત્વપૂર્ણ શીખ મેળવી શકીએ છીએ, જે આપણા જીવનમાં લાગુ કરી શકીએ છીએ:
1. નૈતિકતા અને શ્રદ્ધા:
આ સ્લોકમાં દર્શાવાયેલા યોદ્ધાઓ માત્ર શારીરિક રીતે શક્તિશાળી જ નહોતા, પરંતુ તેમની અંદર નૈતિકતા અને શ્રદ્ધાનો પણ એક મહત્વપૂર્ણ અભિપ્રાય હતો. ભીષ્મ પિતામહે કૌરવો તરફથી લડવાનો સંકલ્પ લીધો, કારણ કે તેઓ તેમની પર પ્રતિબદ્ધ હતા, જ્યારે કર્ણે દુર્યોધન સાથેની મિત્રતા માટે પોતાના પ્રાણ પણ ન્યોછાવર કરવા તૈયાર રહ્યા. આ બંનેએ નૈતિક મૂલ્યો અને પ્રતિબદ્ધતાનું પાલન કર્યું, જેનાથી તેમના ચરિત્રનું ગૌરવ અને મહાનતા વધે છે.
2. મહાનતા પ્રેમથી નથી મળતી:
આ સ્લોક દ્વારા આપણને એ સત્ય સમજાય છે કે મહાનતા અને સન્માન માત્ર બળ, ધન, અથવા સામગ્રીથી પ્રાપ્ત થતી નથી. ભીષ્મ અને કર્ણ જેવા યોદ્ધાઓએ પોતાના જીવનમાં કેટલાંક કઠિન સંકલ્પો અને નિર્ણયો લીધા, જે તેમની પ્રતિબદ્ધતાના સાક્ષી છે. આમાં કર્ણનું ઉદાહરણ મહત્વપૂર્ણ છે, કારણ કે તેમણે જીવનભર એક મિત્ર તરીકે આપેલી પ્રતિજ્ઞાનો પાલન કર્યો, ભલે પછી તેઓ કેટલાંય કપરાં પડાવમાંથી પસાર થયા.
3. પ્રતિબદ્ધતા અને શ્રદ્ધા:
આ શીખ આપણને એ સમજાવેછે કે પ્રતિબદ્ધતા અને શ્રદ્ધા કોઈપણ સંજોગોમાં પાછી હટવી ન જોઈએ. ભીષ્મ, કર્ણ, કૃપાચાર્ય અને અન્ય યોદ્ધાઓએ પોતાના જીવનમાં જે સંકલ્પ લીધા, તેને અંત સુધી જાળવી રાખ્યા, ભલે પછી તેનાથી તેમને કેટલાંય કપરાં પરીણામોનો સામનો કરવો પડ્યો.
4. સમયની પરીક્ષા:
આ શ્લોકમાં દર્શાવેલાં યોદ્ધાઓએ આ શીખ આપી કે મહાનતા હંમેશા પરીક્ષાઓમાં જ પકતી છે. તે લોકો, જેમણે જીવનના સંઘર્ષો અને કપરાં સમયને આગળ વધીને જીત્યાં છે, તેઓ જ સાચા અર્થમાં મહાન છે. ભીષ્મ અને કર્ણે પોતાના જીવનમાં અનેક પરીક્ષાઓનું સામનો કર્યો અને તેમ છતાં પોતાની શ્રદ્ધા અને નૈતિકતાને જાળવી રાખી.
5. કર્તવ્યનિષ્ઠા:
આ શીખ આપણને એ પણ શીખવે છે કે કર્તવ્યના પથ પર ચાલવું જ જીવનનું સત્ય છે. વિપરીત સંજોગોમાં પણ કૌરવોના આ મહાન યોદ્ધાઓએ પોતાની નિષ્ઠા અને કર્તવ્યનું પાલન કર્યું.
આ શીખને જીવનમાં અપનાવવી એ આપણને જસ અને સન્માન તરફ લઈ જાય છે. જીવતરનાં સંઘર્ષોમાં નૈતિકતા, શ્રદ્ધા, પ્રતિબદ્ધતા અને કર્તવ્યનિષ્ઠાની સાથે આગળ વધવું જ સત્ય મહાનતા છે.